Số liệu từ VnEconomy cho thấy, M&A trong lĩnh vực công nghệ đã tăng gấp 3 lần về giá trị và gần gấp đôi về hoạt động trong vài năm qua, từ 22 thương vụ năm 2020 lên 42 thương vụ năm 2021, đạt khoảng 1 tỷ USD.
Trần Vinh Dự, Giám đốc Chiến lược và Giao dịch của Ernst & Young Indochina, nhận xét rằng các khoản đầu tư vốn tư nhân và đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực này tiếp tục duy trì sự tăng trưởng mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2022 bất chấp một số biến động trên thị trường vốn và nợ.
Một thương vụ lớn trong giai đoạn này là thương vụ với nhà cung cấp giải pháp thương mại điện tử OnPoint có trụ sở tại Việt Nam, đã huy động thành công 50 triệu đô la từ khoản trợ cấp gián tiếp thuộc sở hữu hoàn toàn của Temasek.
Thỏa thuận này nhắm mục tiêu vào ngành thương mại điện tử đang phát triển nhanh của Việt Nam và trở thành vòng gọi vốn tư nhân lớn nhất trong ngành thương mại điện tử của Đông Nam Á trong 5 năm qua.
Ông Du nói: “Theo nghiên cứu của chúng tôi, tổng giá trị các thương vụ được giao dịch trong nửa đầu năm 2022 ở Việt Nam gần như bằng với con số của cả năm 2021 (4,97 tỷ USD).
Ernst & Young cũng cho biết các hoạt động mua bán và sáp nhập toàn cầu sẽ duy trì khả năng phục hồi vào năm 2022, nhưng những cú sốc khác có thể làm sai lệch triển vọng. Tại Việt Nam, các lĩnh vực công nghệ chính thu hút được nhiều vốn đầu tư bao gồm Fintech, Edtech, Logistics và tự động hóa kinh doanh.
Ông Lê Hàn Tuệ Lâm, Giám đốc quỹ đầu tư Nextrans Việt Nam, khẳng định rằng hiếm có đại gia công nghệ nào ở Việt Nam có đủ khả năng sở hữu ngay những start-up quy mô hàng chục triệu USD.
“Nhu cầu trên thị trường mua bán và sáp nhập doanh nghiệp khởi nghiệp của Việt Nam đang hạn chế”, ông Lam nói.
Bà Hoàng Thị Kim Dung, Trưởng Văn phòng đại diện Genesia Ventures tại Việt Nam cũng chia sẻ quan điểm này khi cho rằng, hầu hết các thương vụ M&A của start-up trong nước đều có giá trị dưới 10 triệu USD.
Ông Dũng nói: “M&A trong lĩnh vực công nghệ thành công hạn chế chủ yếu là do kỳ vọng không khớp giữa bên mua và bên bị mua.
Một số công ty khởi nghiệp dự kiến sẽ đạt được vị thế gần như kỳ lân trong ngắn hạn đã được định giá từ 100 triệu đến hơn 3 tỷ USD.
Ông Dũng tin rằng mức định giá cao như vậy nên không có nhiều người mua đủ tài chính để mua lại. Bà tiết lộ rằng Genesia Ventures Vietnam đang hỗ trợ một công ty khởi nghiệp công nghệ trong quá trình đàm phán M&A nhưng đạt được thỏa thuận về giá không phải là việc dễ dàng.
Ngược lại, Lam cho rằng các công ty công nghệ thường được định giá thấp hơn trong các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO). Bà cho biết thật khó để nói thị trường sẽ diễn biến như thế nào trong ngắn hạn vì nhiều công ty đã bắt đầu thực hiện IPO ở nước ngoài.
Bà Kiều Ngoan, Phó tổng giám đốc Fibo Capital Việt Nam, nhấn mạnh một số tiêu chí để lựa chọn đối tác M&A, bao gồm dòng tiền lành mạnh, cơ sở khách hàng mở rộng và thương hiệu phổ biến.
Bà nói: “Lựa chọn đối tác M&A là một quy trình gồm bốn cấp gồm mười bước, tập trung vào hệ thống kinh doanh, các yếu tố tài chính, pháp lý, con người và rủi ro của họ.
